Có thể nói, việc tận hưởng cuộc sống là một trong những điều mà mọi người đều muốn. Tuy nhiên, đối với các bạn trẻ, không phải ai cũng có đủ tài chính cũng như thời gian để làm những điều mình muốn. Chính vì lẽ đó, xu hướng sống độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm tên là FIRE ra đời. Xu hướng này cũng đã được nhiều bạn trẻ tại Việt Nam áp dụng trong những năm gần đây. Tuy nhiên, không phải ai cũng đều có đủ nhận thức về xu hướng sống này. Vậy FIRE là gì? Và liệu FIRE có tiềm ẩn rủi ro gì hay không? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về xu hướng nghỉ hưu sớm này của giới trẻ qua bài viết sau đây.
Sự thật về nghỉ hưu sớm – FIRE
FIRE là gì?
Trào lưu nghỉ hưu sớm – FIRE đang trở thành xu hướng của nhiều người trẻ hiện đại trong những năm gần đây. FIRE là viết tắt của cụm từ “financial independence – retire early” nghĩa là “độc lập tài chính, sớm nghỉ hưu”. Xu hướng là vậy nhưng không phải ai cũng lên kế hoạch và chuẩn bị kỹ lưỡng cho quyết định này.
Trào lưu sống FIRE hay còn được gọi là “nghỉ hưu non” đang khá thịnh hành ở nhiều quốc gia Châu Á và cũng đã xuất hiện tại Việt Nam trong vài năm gần đây, nhất là ở giới trẻ. Tuy nhiên, có nhiều người lại nhầm lẫn cuộc sống nghỉ hưu sớm này với những thế hệ “chuột túi”. Ám chỉ những người trưởng thành nhưng vẫn ăn bám bố mẹ.
Những người sống theo FIRE chủ yếu trả hết nợ và cắt giảm các chi tiêu không cần thiết. Tuy nhiên họ vẫn duy trì chi phí sinh hoạt tối thiểu. Hơn ai hết, họ hiểu rằng việc tiết kiệm quá mức gây ảnh hưởng đến sức khỏe hay công việc. Qua đó làm giảm thu nhập chỉ khiến kế hoạch tự do tài chính khó đạt được hơn.
Những ngộ nhận về FIRE
Mặc dù vậy, rất nhiều bạn trẻ ngộ nhận việc ăn bám bố mẹ, dựa vào nhà ở có sẵn hay không tính các chi phí sinh hoạt chung cùng gia đình để đạt được FIRE. FIRE là lối sống độc lập về tài chính, sống tiết kiệm. Đồng thời gia tăng thu nhập để nghỉ hưu sớm chứ không phải ăn bám; dựa dẫm vào điều kiện gia đình nhằm đạt được mục đích đó.
Với người trẻ nhiều nước trên thế giới, dù nghỉ hưu non nhưng vẫn tích cực làm việc; đóng góp cho xã hội. Họ đạt được tự do tài chính là nhờ kết hợp tiết kiệm lẫn đầu tư, làm giàu cho bản thân chứ không gò ép quá mức nhu cầu cá nhân để rồi gặp rắc rối về sức khỏe hay lâm vào tình trạng lười biếng.
Mới đây, một cô gái Hưng Yên 27 tuổi đã gây sự chú ý với cộng đồng mạng khi chia sẻ về việc chính thức nghỉ hưu với một chiếc xe đạp; một tấm thảm yoga; một chiếc iPad; điện thoại và tài khoản tiết kiệm hơn một trăm triệu đồng. Dù vậy, cô ấy vẫn làm đồ handmade; vẫn dạy tiếng Trung như một công việc bán thời gian để kiếm thêm thu nhập.
Trên thực tế, bản chất của FIRE là việc tiết kiệm tiền để đầu tư. Chuyển từ thu nhập chủ động sang bị động. Giải phóng thời gian cho bản thân. Nếu hiện tại chúng ta vẫn phải dựa vào các công việc bán thời gian để sống thì đó chưa phải là FIRE.
Không phải ai cũng nhận thức rõ về FIRE
Những điều kiện để nghỉ hưu sớm
Ngày càng nhiều người trẻ chọn nghỉ hưu sớm. Điều này đồng nghĩa cần chuẩn bị kỹ lưỡng về nhiều mặt. Đặc biệt khi Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới.
Theo một nghiên cứu mới đây của Trung tâm Nghiên cứu Dân số, Môi trường và Các vấn đề xã hội, dù có đến 85% mong muốn có cuộc sống độc lập ngay từ khi còn trẻ, tỷ lệ người Việt chủ động lên kế hoạch và hành động để đạt được mong muốn này hiện chỉ ở mức 40%. Đây là thách thức mà bản thân mỗi người cần hành động ngay để đạt cuộc sống như kỳ vọng.
Phần lớn người trẻ khi muốn về hưu sớm đều phải có một kế hoạch tài chính rõ ràng từ nhiều năm trước đó. Để có thể tiết kiệm được một khoản tiền dành cho việc nghỉ hưu, họ đã phải chi tiêu rất tiết kiệm. Sống tằn tiện trong nhiều năm với ý nghĩ rằng sau khi nghỉ hưu sẽ được tự do về tài chính; không bị áp lực tiền bạc, kiếm tiền.
Mặt trái của FIRE
Về hưu sớm với nhiều người đồng nghĩa với việc ngừng làm việc, ngừng kiếm tiền. Cố gắng hạn chế chi tiêu tới mức tối thiểu để có thể sống bằng số tiền đã tiết kiệm được từ trước đó. Không may rằng số tiền này thì có giới hạn nhưng để sống mà không phải làm việc khi cuộc đời phía trước còn rất dài. Người ta chẳng còn cách nào khác ngoài việc mỗi ngày một tằn tiện hơn.
Cho đến khi sự tằn tiện ăn sâu vào ý thức, từ thói quen trở thành một phần tích cách. Khiến cho người ta không dám hưởng thụ, không thể hưởng thụ. Cuối cùng trở là tự “đày đoạ” cuộc sống của mình. Nhiều nguời từ chỗ nghỉ hưu sớm để không bị áp lực về công việc, tiền bạc lại rơi vào tình cảnh bị đồng tiền chi phối. Khiến cuộc sống trở thành một vòng luẩn quẩn, bế tắc và thất bại.
Những lời khuyên nếu muốn áp dụng FIRE
Ý tưởng của FIRE thực sự phá cách và vĩ mô; có thể nói, nó là sự khuyếch đại của quản lý tài chính cá nhân lên mức cao điểm. Rất nhiều người đã và đang thành công với FIRE. Kể cả trong giai đoạn hiện nay khi thị trường chứng khoán xuống thấp. Bởi vậy, FIRE khả thi. Tuy nhiên, nó không dành cho tất cả mọi người vì không phải ai cũng có thể đầu tư 50-70% thu nhập; kể cả với thu nhập cao. Điều này đòi hỏi khả năng tiết kiệm, hy sinh rất lớn. Ngoài ra, nhiều người bằng lòng với công việc hiện tại, lĩnh lương và sống cuộc sống bình thường—những người này không cảm thấy có nhu cầu và không cần thiết để thực hiện FIRE.
Vì vậy, nếu đang là một người trẻ tuổi có ý định nghỉ hưu sớm, có lẽ bạn nên cân nhắc lại. Hãy dành thanh xuân của mình để cống hiến và sống một cuộc đời có ý nghĩa bằng cách đóng góp nhiều điều tích cực cho xã hội thay vì trở thành một gánh nặng bởi lối sống ích kỉ và lười biếng của mình.
